Από τη Μέκκα στη Μεδίνα

Είναι η δεύτερη σε αριθμό πιστών στον κόσμο και αποτελεί κύρια θρησκεία στις περιοχές της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής, της νοτιοδυτικής Ασίας, Ινδονησίας, Μαλαισίας. Αναφέρομαι στο Ισλάμ, τη θρησκεία της γείτονος χώρας, που μέσα από το άρθρο αυτό θα δούμε τους διαιτητικούς κανονισμούς της. Είναι τόσο αυστηροί οι διαιτητικοί κανονισμοί της θρησκείας αυτής όσο φαίνονται σε πολλούς;

Αρχικά, Ισλάμ στα αραβικά σημαίνει «υποταγή στη θέληση του Θεού». Ιδρυτής της θρησκεία ο Μωάμεθ, γεννήθηκε το 570 μ.Χ στη Μέκκα της Αραβίας με το κοσμικό όνομα Μωχάμετ Αμπν Αμπντουλάχ και πιστεύεται από τους ισλαμιστές ότι είναι ο τελευταίος προφήτης του Αλλάχ.

Βασικό κείμενο του Ισλάμ είναι το Κοράνι. Περιλαμβάνει τις αποκαλύψεις του Αλλάχ στο Μωάμεθ στη Μέκκα και τη Μεδίνα. Είναι δομημένο σε 144 κεφάλαια. (Απορίας άξιο πώς ο Μωάμεθ έγραψε το κείμενο, όταν αναφέρεται πως ήταν αναλφάβητος.)

Ένα δεύτερο ιερό κείμενο είναι οι Χαντίθ, μια συλλογή οδηγιών που αποδίδονται στο Μωάμεθ, οι οποίες διασώθηκαν προφορικά και καταγράφηκαν μετά τον θάνατό του.

Στα διατροφικά τώρα, σύμφωνα με τις αρχές του Ισλάμ, το φαγητό αποτελεί πρώτιστο ζήτημα λατρευτικής συμπεριφοράς. Οι μουσουλμάνοι καλούνται να τρώνε τόσο ώστε να διατηρούν την υγεία τους σε ένα καλό επίπεδο και η κατάχρηση τροφής θεωρείται ιδιαίτερα ανεπιθύμητη. Στους πιστούς συστήνεται να τρώνε εώς και τα 2/3 της χωρητικότητας του στομάχου τους, μία συμβουλή που δίνεται και από τους σύγχρονους διαιτολόγους, για να μπορέσει κάποιος να συντηρήσει το βάρος του ή ακόμη και για απώλεια βάρους.

Από το Κοράνι ορίζονται ποια τρόφιμα είναι χαράμ (δηλαδή μη επιτρεπτά). Όλα τα υπόλοιπα τρόφιμα είναι χαλάλ (δηλαδή επιτρεπτά). Απαγορεύεται σαφώς η κατανάλωση αίματος, ψοφιμιών, τροφίμων που έχουν προσφερθεί σε είδωλα, χοιρινού και εθιστικών ποτών που παράγονται από το σταφύλι. Κατ’επέκταση όλα τα αλκοολούχα ποτά είναι απαγορευμένα για τους μουσουλμάνους. Ωστόσο, η έμφαση στο Κοράνι για την προέλευση του αλκοόλ από το σταφύλι χρησιμοποιείται από κάποιους μουσουλμάνους ως δικαιολογία, για να καταναλώνουν αλκοολούχα ποτά που η προέλευση τους δεν είναι το σταφύλι (όπως παραδείγματος χάρη η βότκα, τζιν, ουίσκι). Η κατανάλωση κρέατος επιτρέπεται μόνο εάν το ζώο έχει σφαγιασθεί με έναν ενδεδειγμένο τρόπο.

Ακόμη, υπάρχουν και άλλα απαγορευμένα τρόφιμα τα οποία αναφέρονται στις Χαντίθ, όπως τετράποδα ζώα που συλλαμβάνουν τα θύματά τους με τα δόντια (σε αυτό το σημείο γίνεται μια ιδιαίτερη αναφορά στην αλεπού και στην ύαινα), ο ελέφαντας και αρπακτικά πτηνά που πιάνουν τα θύματά τους με τα νύχια.

Υποχρέωση των πιστών του Ισλάμ είναι η τήρηση της νηστείας του Ραμαζανιού (Ραμαντάν) και αποτελεί έναν από τους 5 πυλώνες της ισλαμικής πίστης. Ραμαντάν ονομάζεται ο ένατος μήνας του σεληνιακού ημερολογίου που ακολουθούν οι Άραβες και απότελείται από 30 ημέρες. Η νηστεία του Ραμαντάν μνημονεύει την αποκάλυψη του Αλλάχ στο Μωάμεθ κατά την 4^η εβδομάδα του μήνα αυτού, το 610μ.Χ.

Λόγω του σεληνιακού ημερολογίου η νηστεία του Ραμαντάν, ενώ στο Ισλαμικό ημερολόγιο έχει σταθερή ημερομηνία από την οποία ξεκινά, στο Γρηγοριανό ημερολόγιο η ημερομηνία έναρξης της νηστείας κάθε χρόνο αλλάζει κατά 11 ημέρες.

Κατά τη νηστεία του Ισλάμ οι πιστοί καλούνται να απέχουν πλήρως από την κατανάλωση τροφίμων και νερού κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μετά τη δύση του ηλίου επιτρέπονται μικρά και ελαφριά γεύματα. Ακόμη, αποφεύγεται η χρήση καπνού, φαρμακευτικών ουσιών και η σεξουαλική επαφή. Τη νηστεία μπορούν να ακολουθήσουν γυναίκες μεγαλύτερες των 12 ετών και άντρες μεγαλύτεροι των 15 ετών.

Από την άλλη υπάρχουν κάποιες ομάδες ανθρώπων που δεν είναι εφικτό να ακολουθήσουν τη νηστεία του Ραμαζανιού και αυτό γιατί μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση υγείας τους ή να θέσουν σε κίνδυνο την ζωή κάποιου άλλου. Τα άτομα αυτά είναι γυναίκες που εγκυμονούν, θηλάζουν ή βρίσκονται σε έμμηνο ρύση, ηλικιωμένα άτομα με προβλήματα υγείας και γενικότερα ασθενείς άνευ ηλικίας, οι ταξιδιώτες και τα άτομα που κάνουν πολύ βαριές χειρωνακτικές εργασίες. Τα άτομα αυτά μπορούν να αναπληρώσουν τη νηστεία σε συγκεκριμένες μέρες μέσα στον υπόλοιπο χρόνο. Η Παρασκευή είναι αφιερωμένη στο Θεό για τους Ισλαμιστές και απαγορεύεται η νηστεία, εκτός βέβαια από τις Παρασκευές του Ραμαντάν.

Τέλος, στο Κοράνι αναφέρεται πως οι πιστοί μπορούν να παρεκκλίνουν των διαιτητικών κανόνων-συνηθειών που αναφέρονται σε αυτό, όταν η υγεία και η ζωή του πιστού βρίσκεται σε κίνδυνο.

(πηγή: εικόνας https://www.alldaynews.gr/wp-content/uploads/2014/10/korani.jpg,

Αντωνία-Λήδα Ματάλα – Ανθρωπολογία της Διατροφής,

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B9 )

Φράντζας Χριστόφορος