«Εισαγωγή στην Αγιουβερδική Διατροφή»

Υπάρχει μια φιλοσοφία που λέει πως η υγεία μας δεν κρίνεται μόνο απο εξωτερικούς παράγοντες. Την υγεία μας μπορούμε να την επιλέξουμε. Η φιλοσοφία αυτή ακούει στο όνομα Ayuverda, ένα πανάρχαιο παραδοσιακό σύστημα προληπτικής ιατρικής, θεραπευτικής ιατρικής και υγιούς τρόπου ζωής, αναγνωρισμένο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, που ξεκίνησε από την Ινδία 5.000 χρόνια πριν, μεταφέροντας τη συλλογική σοφία των οραματιστών από γενιά σε γενιά.

Η Αγιουβέρδα είναι μια ολιστική μέθοδος διατήρησης της υγείας. Παγκοσμίως αποκαλείται ως «Η μητέρα όλων των θεραπευτικών τεχνικών». Αρχή της είναι ότι «Ο νους ασκεί την πιο βαθιά επίδραση στο σώμα και ότι η απελευθέρωση από τις ασθένειες εξαρτάται από την εξισορρόπηση της δικής μας συνεοδητότητας και την προέκταση αυτής της ισορροπίας στο σώμα.»

Η Αγιουβέρδα έχει εφαρμογή σε κάθε χρόνο και τόπο και απευθύνεται σε κάθε άτομο που θέλει να γνωρίσει την Αληθινή του Φύση.  Όπως κάθε σύστημα προληπτικής και θεραπευτικής ιατρικής, έτσι και η Αγιουβέρδα αντιμετωπίζει τον άνθρωπο ως ολότητα και μελετά τις ασθένειες από μία ολιστική σκοπιά, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η διατροφή, το περιβάλλον (έμψυχο και άψυχο) είτε στο σπίτι μας είτε στη δουλειά μας,τον τρόπο ζωής μας και τον τρόπο σκέψης μας, την κληρονομικότητα.

Οι συνδυασμοί των 5 στοιχείων από τα οποία αποτελείται το σώμα μας (αιθέρας, αέρας, φωτιά, νερό, γή) διαμορφώνουν τα doshas (τις ολοκληρωμένες αρχές που ελέγχουν όλες τις σωματικές και πνευματικές λειτουργίες) Vata, Pitta, Kapha. Από την ημέρα που γεννιόμαστε τα doshas υπάρχουν μέσα μας σε διαφορετικό ποσοστό και είναι αυτά που ορίζουν τον Αγιουβερδικό τύπο ή ιδιοσυγκρασία του κάθε ατόμου. Ενώ όταν επέρχεται ισορροπία ανάμεσα στα doshas βρισκόμαστε σε κατάσταση τέλειας υγείας.

Μπορεί στο σώμα μας να έχουμε διαφορετικά ποσοστά Vata, Pitta και Kapha, αλλά κάποιο από αυτά κυριαρχεί περισσότερο απο τα άλλα. Έτσι δημιουργούνται τρεις κύριοι τύποι ατόμων. 

Ανάλογα με τον κύριαρχο τύπο, το κάθε άτομο εμφανίζει διαφορετικά χαρακτηριστικά στην διατροφή και σωματοδομή του και έχει διαφορετικές ανάγκες.

Τα άτομα με κυρίαρχο doshas το Vata από διατροφικής άποψης και εξωτερικής εμφάνισης είναι άτομα λεπτοκαμωμένα. Τα άτομα αυτα σε περίπτωση που πάρουν βάρος, ο λιπώδης ιστός συσσωρεύεται γύρω απο την μέση τους. Η όρεξή τους χαρακτηρίζεται από διακυμάνσεις ή γενικά είναι μικρή, και πολλές φορές εάν απορροφώνται σε κάτι μπορεί να παραλείπουν γεύματα ή άλλες φορές γίνονται λαίμαργοι, φορτώνοντας το πιάτο τους με περισσότερα από όσα πιθανώς μπορούν να φάνε. Σωματικά έχουν αρκετή ενέργεια, αλλά την ξοδεύουν εύκολα και μπορεί να εξαρτόνται από την καφεϊνη, τη ζάχαρη και άλλα διεγερτικά για να συνεχίσουν την ημέρα τους. Τα άτομα αυτά καλό είναι να αποφεύγουν ξερά και τραγανιστά τρόφιμα, αναψυκτικά, παγωμένα και ωμά λαχανικά. Ιδανικά πρέπει να καταναλώνουν ζεστά και  μαγειρεμένα τρόφιμα, φαγητά τύπου σούπας, μαγειρεμένα δημητριακά, ξηρούς καρπούς, μαγειρεμένα λαχανικά και ζεστό γάλα. Ακόμη λέγεται ότι το ghee, στη ζαχαροπλαστική γνωστό ως καθαρό βουτυρο ή βούτυρο κλαριφιέ, είναι ιδιαίτερα καλό για αυτόν τον τύπο ατόμων.

Τα άτομα με κυρίαρχο doshas το Kapha έχουν μέτριο σκελετό και σωστές αναλογίες μυϊκής και λιπώδης μάζας. Μπορεί να παίρνουν ή να χάνουν βάρος με σχετική ευκολία. Διψάνε συχνά και η περισταλτικότητα του εντέρου τους είναι έντονη. Τα άτομα αυτά κατα την Αγιουβέρδα πρέπει να προσθέσουν στην διατροφή τους σκόρδο (ή να το λαμβάνουν σε συμπληρώματα) καθώς και αφέψημα Γκογκούλ ένα βότανο που μοιάζει με τα σμύρνα (μύρρα) ώστε να ενισχύσουν το αδύναμο κυκλοφορικό σύστημα τους. Τα άτομα αυτά πρέπει να μειώσουν όσο μπορούν την κατανάλωση λιπαρών τροφίμων, γλυκών και αλατιού. Πρέπει να χρησιμοποιούν πολλά μπαχαρικά στην μαγειρική τους, να καταναλώνουν πολλά φρούτα και λαχανικά και τρόφιμα υψηλά σε φυτικές ίνες όπως είναι τα όσπρια. 

Τα άτομα Pitta έχουν μεγάλο σκελετό και είναι μεγαλόσωμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι κάτοικοι της Χαβάης όπου όλοι ανήκουν στην κατηγορία αυτή. Εμφανίζουν μέτρια εφίδρωση, παίρνουν εύκολα βάρος και το χάνουν δύσκολα. Η όρεξή τους είναι αργή και σταθερή, παρόλο που μπορούν εύκολα να παραλείψουν κάποιο γεύμα χωρίς καμία επίπτωση. Υποφέρουν απο κατακράτηση υγρών ενώ σπάνια διψουν και η περισταλτικότητα του εντέρου τους είναι τακτική. Ξοδεύουν ελάχιστη σωματική ενέργεια σε συγκριση με αυτή που διαθέτουν.  Τα άτομα αυτά δουλεύουν και αγχώνονται πολύ επομένως μπορούν να προσθέσουν στην ημερήσια διατροφή τους λίγο χυμό αλόης και χυμό ροδιού ώστε να ενισχύσουν το σχετικά αργό γαστρεντερικό τους σύστημα και να μειώσουν τις επιπτώσεις που υπάρχουν απο τις παραγόμενες ελεύθερες ρίζες λόγο του άγχους. Επίσης η γλυκιά γεύσητης μαρμελάδας απο πέταλα τριανταφυλιάς μπορεί να τους χαλαρώσει λίγο. Μπορεί να καταναλωθεί μόνη της ή πάνω σε φρυγανισμένο ψωμί. Απο άποψη διατροφής πρέπει να αποφεύγουν πικάντικα μπαχαρικά, αλκόολ, καφέ, ξύδι καθώς και όξινους χυμούς όπως αυτός του λεμονιού, του πορτοκαλιού και ντομάτας. Μπορούν να καταναλώνουν γλυκά και χυμώδη φρούτα όπως μάνγκο και πεπόνι καθώς επίσης λαχανικά πλούσια σε νερό όπως το αγγούρι, λάχανο και μαρούλι.

Εικόνες

https://www.ayurved-int.com/images/ayurveda-spices.jpg

Πηγές

https://www.ayurveda-hellas.gr/gr/el/content/vasiki-filosofia?mid=492

https://www.ayurveda-hellas.gr/gr/el/content/isorropia-kai-somatikoi-typoi-toy-atomoy?mid=499

https://www.doctoroz.com/article/ayurvedic-diet-how-eat-your-body-type?page=1

Φράντζας Χριστόφορος