ΜΠΑ 17115/1988: Προσβολή της προσωπικότητας εξαιτίας προσβολής του θρησκευτικού συναισθήματος (Ασφαλιστικά μέτρα κατά της ταινίας «Ο τελευταίος πειρασμός»)

Η εν λόγω απόφαση ασχολήθηκε με το ζήτημα της στάθμισης και υπεροχής των διαφόρων εκφάνσεων του δικαιώματος της προσωπικότητας.

Αρχικά, το δικαστήριο επεσήμανε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του δικαιώματος της προσωπικότητας (μη περιουσιακό, απόλυτο, αυτοτελές και ενιαίο) και εξήγησε πότε είναι παράνομη η προσβολή του. Όπως υπογράμμισε, όταν παρατηρείται σύγκρουση μεταξύ περισσότερων δικαιωμάτων στην προσωπικότητα, απαιτείται να γίνεται στάθμιση, ώστε να υπερισχύει το σπουδαιότερο δικαίωμα υπό τον όρο ότι δεν ασκείται καταχρηστικά. Ακολούθως, το Πρωτοδικείο εξήγησε ότι το Σύνταγμα σε διάφορα άρθρα του (άρθρα 2,5,13,14,15,106 παρ.2) κατοχυρώνει την πλήρη έκταση και το βάθος της ανθρώπινης υπόστασης και άρα καλύπτει και το θρησκευτικό συναίσθημα. Δίδοντας  το δικαστήριο τον ορισμό της πίστεως, αναφέρθηκε περαιτέρω στις εκφάνσεις του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας και στους φραγμούς που τίθενται στην άσκηση του και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η θρησκεία αποτελεί ενδιάθετη συνείδηση του ανθρώπου άξια προστασίας. Ολοκληρώνοντας τη μείζονα σκέψη του, τόνισε εκ νέου τη σημασία των χρηστών ηθών ως περιορισμού στο δικαίωμα της προσωπικής ελευθερίας.

Με βάση τις ανωτέρω σκέψεις το Πρωτοδικείο διέταξε να παρασχεθεί προσωρινή δικαστική προστασία στους ενάγοντες. Ειδικότερα, προβαίνοντας σε μια στάθμιση μεταξύ οικονομικής και πνευματικής ελευθερίας αφενός και θρησκευτικής ελευθερίας αφετέρου, κατέληξε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση πρέπει να προστατευθεί το θρησκευτικό συναίσθημα και ότι η προβολή της οικονομικής και πνευματικής ελευθερίας εν προκειμένω συνιστά κατάχρηση. Η προβολή, δηλαδή, του «Τελευταίου Πειρασμού» κρίθηκε ότι αντιστρατεύονταν τα χρηστά ήθη της ελληνικής κοινωνίας και τη λαϊκή συνείδηση, διότι διακωμωδούνταν και χλευαζόταν το πρόσωπο του Ιησού Χριστού.

{Πηγή: Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών Ισοκράτης του ΔΣΑ}

Ρ. Παπασυκιώτης