ΣτΕ 5057/1987: Περί Ο.Δ.Ε.Π και ν.1700/1987

Δύο βασικά ζητήματα αναφύονται στην εν λόγω απόφαση: Αφενός κατά πόσο είναι σύμφωνη η συγκρότηση του κεντρικού διοικητικού συμβουλίου του Ο.Δ.Ε.Π με βάση τα άρθρα 3 παρ.1 και 13 παρ.1 του Συντάγματος, αφετέρου εάν είναι οι διατάξεις του νόμου 1700/1987 για τη ρύθμιση της μοναστηριακής περιουσίας σύμφωνες με τα άρθρο 17 του Συντάγματος.

Όσον αφορά το πρώτο ζήτημα, η πλειοψηφία του ΣτΕ θεώρησε ότι δεν υπήρξε συνταγματική παραβίαση, γιατί η συγκρότηση του διοικητικού συμβουλίου του Ο.Δ.Ε.Π είναι θέμα καθαρά διοικητικής φύσης, δεν ανάγεται καν σε βασικούς εκκλησιαστικούς θεσμούς και επομένως ρυθμίζεται ελεύθερα από τον κοινό νομοθέτη. Η μειοψηφία, αντίθετα, θεώρησε ότι προσβάλλεται το αυτοδιοίκητο της Εκκλησίας της Ελλάδος, γιατί η τελευταία δεν μπορεί έτσι να διαχειρίζεται και να διαθέτει ελεύθερα την περιουσία της στα πλαίσια των μη κερδοσκοπικών σκοπών της για την προαγωγή και την εδραίωση της ορθόδοξης πίστης.

Όσον αφορά το δεύτερο ζήτημα, η πλειοψηφία του ανωτάτου Ακυρωτικού απεφάνθη ότι οι ρυθμίσεις του νόμου 1700/1987 είναι συνταγματικές, γιατί  αφενός δεν αφαιρούνται τα ακίνητα από την ιδιοκτησία των ιερών μονών εφόσον ο νόμος προϋποθέτει ότι τα ακίνητα δεν ανήκουν σε αυτές, αφετέρου απαιτείται η συναίνεση της ιεράς μονής για να λειτουργήσει η σχετική σύμβαση παραχώρησης της ακίνητης περιουσίας, η οποία ειδάλλως είναι απόλυτα άκυρη. Η μειοψηφία, βέβαια, υποστήριξε αντισυνταγματικότητα, γιατί θεώρησε ότι οι διατάξεις του νόμου 1700/1987 πλήττουν ανεπίτρεπτα χωρίς πλήρη αποζημίωση τον πυρήνα του δικαιώματος της ιδιοκτησίας και δεν αποτελούν απλώς ένα νόμιμο περιορισμό της κυριότητας.

[Πηγή: Ισοκράτης – Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ΔΣΑ}

Ρ. Παπασυκιώτης