Interdisciplinary Journal of Ecclesiastical Law

Ἡ διαστημικὴ τεχνολογία ὡς κεφάλαιο κανονικῆς οἰκονομίας: ἱστορικὴ ἀφετηρία καὶ διεθνὴς κοινωνία

 
Τὸ γεγονὸς τῆς ἔμμεσης ἀναφορᾶς περὶ τεχνολογίας καὶ τεχνολογικῆς προόδου στὸ σῶμα τῶν Ἱερῶν Κανόνων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι, μολαταύτα, ἐπαρκῶς δηλωτικό της φύσεως καὶ τοῦ βαθμοῦ πρόσληψης, ἄρα καὶ ἐπιρροῆς, τῶν τεχνολογικῶν ἰδεῶν στὸν ἐκκλησιαστικὸ βίο καὶ πολιτισμό. Χαρακτηριστικὴ εἶναι ἡ περίπτωση τῆς κανονικῆς πρόνοιας γιὰ τακτικὴ σύγκληση ἐπαρχιακῶν καὶ τοπικῶν ἐκκλησιαστικῶν συνελεύσεων καὶ συνόδων. Πρόκειται γιὰ κανονικὴ ἐπιταγὴ πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως διάχυτη στὸ σῶμα τῶν Ἱερῶν Κανόνων, οὕτως ὥστε νὰ ἐξασφαλιστεῖ ὅτι ὁ θεοΐδρυτος ἐκκλησιαστικὸς ὀργανισμὸς πορεύεται στὸ ἱστορικὸ συνεχὲς ὄχι ὁλοκληρωτικὰ ἀλλὰ λειτουργικὰ καὶ καρποφόρα. Μεταξὺ τῶν ἱστορικὰ ἀνθεκτικότερων ἀναχωμάτων, τὰ ὁποῖα ἐπιβραδύνουν, ἐνίοτε ἀθεράπευτα, τὴν ἐκπλήρωση τοῦ προειρημένου κανονικοῦ θεσπίσματος εἶναι οἱ κατὰ καιροὺς καὶ κατὰ τόπους πολιτικοκοινωνικὲς ἀναταραχές, ὅπως ἐπίσης καὶ ἡ δυσκολία τῶν μετακινήσεων/μεταφορῶν λόγῳ καιρικῶν, οἰκονομικῶν καὶ γεωγραφικῶν περιορισμῶν. Ἡ τεχνολογικὴ πρόοδος, συνεπῶς, ἡ ὁποία ἐγγυᾶται τὴν ἀπρόσκοπτη διεξαγωγὴ τῶν μετακινήσεων καὶ τῶν μεταφορῶν, ἀποτελεῖ ἐξ ἀπόψεως Κανονικοῦ Δικαίουεὐχῆς ἔργον, πάντοτε βεβαίως στὸ βαθμὸποὺ ἡ τελευταία παραμένει μέσο λειτουργικότητας καὶ ὄχι συγχύσεως τῶν ἀνθρωπίνων, καὶ δὴ ἐκκλησιαστικῶν, ὑποθέσεων. 
Ἡ ἀνάπτυξη τῆς διαστημικῆς τεχνολογίας, μίας κατεξοχὴν μεταφορικῆς τεχνολογίας, μεταβάλλει, ἴσως μέχρι στιγμῆς κάπως ἀθεώρητα, τὰ ἐκκλησιαστικὰ πράγματα, μὲ τὴν ἴδια ἔνταση μὲ τὴν ὁποία ἀναδιαμορφώνει, ἐμφανῶς ἐδῶ, τὰ πολιτικά. Ἀναπόδραστα, οἱ ἐκκλησιαστικὲς καὶ θρησκευτικὲς κοινότητες οἱ ὁποῖες ἀποκτοῦν πρόσβαση στὶς ἐφαρμογὲς τῆς τεχνολογίας αὐτῆς, ἀποκτοῦν ταυτόχρονα καὶ τὸπολιτισμικὸ προβάδισμα σὲ ἕνα διεθνῆ χῶρο μὲ παγκόσμια σημασία, ὅπως ὁ διαστημικός. Ἡ σχέση τῶν θρησκειῶν μὲ τὴ διαστημικὴ τεχνολογία εἶναι, ἐξάλλου, ἀμφίδρομη. Τὸ πλεονέκτημα τῆς πρόσβασης στὸ διαστημικὸ χῶρο ἀντανακλάει πίσω στὴ Γῆ νέες ἰδέες ἀναφορικὰ μὲ τὴν ταυτότητα, τὴν ὀργάνωση καὶ τὸν πνευματικὸ βίο τῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων. Ἡ σύγχρονη θεώρηση τοῦ Διαστήματος ὡς διεθνοῦς χώρου ὑποδεικνύει τὰ ἐπιστημονικὰ πεδία τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου καὶ τῶν Διεθνῶν Σχέσεων ὡς θεσμικὸ πλαίσιο-κλειδὶ γιὰ τὴν κατανόηση τῶν ἀμφίδρομων αὐτῶν πολιτισμικῶν ἀντιδράσεων, καθὼς καὶ γιὰ τὴν ἀειφόρο συμπόρευση καὶ συνεργασία τῶν κοινωνικῶν ὀντοτήτων, μεταξὺ αὐτῶν καὶ τῶν θρησκειῶν, στὰ ἐπέκεινα τῆς Γῆς πεπρωμένα.  Θεμελιώδεις ἔννοιες τῆς ἐργαλειοθήκης τῶν Διεθνῶν Σχέσεων, ὅπως αὐτὴ τῆς διεθνοῦς κοινωνίας, προσελκύουν διεπιστημονικὸ ἐνδιαφέρον καὶ τυγχάνουν ἐπεξεργασίας ἡ ὁποία νὰ ἐπιτρέπει τὴν ἐκκέντρωσή τους στὴ θρησκευτικὴ θεματική.
Ἐξαιρετικὸ παράδειγμα ἐρευνητικῆς προσέγγισης καὶ καλλιέργειας τῆς διασύνδεσης τῶν ἐννοιῶν τῆς τεχνολογίας, διεθνοῦς κοινωνίας καὶ Διαστήματος ἀποτελεῖ ἡ διδακτορικὴ διατριβὴ τοῦ Δρ. Δημητρίου Στροικοῦ, Associate Lecturer στὸ Πανεπιστήμιοτοῦ York καὶ συναπόφοιτου του London School of  Economics and Political Science, μὲ θέμα: «China, India in Space and the Orbit of International Society: Power, Status, and Order on the High Frontier»1. Θερμὲς εὐχαριστίες ἐκφράζονται στὸν κ. Κ. Μικέλη, Λέκτορα τοῦ Τμήματος Διεθνῶν καὶ Εὐρωπαϊκῶν Σπουδῶν τοῦ Πανεπιστημίου Μακεδονίας, γιὰ τὴ φιλόφρονα ἐπισήμανση τοῦ πονήματος. Τὸ θέμα τῆς διατριβῆς ἀφορᾷ στὴ διασύνδεση τῶν ἐννοιῶν τῆς τεχνολογίας, τῆς διεθνοῦς κοινωνίας καὶ τοῦ Διαστήματος, καθὼς καὶ τὴ συνεξέταση τῆς ἱστορίας καὶ τῆς σύγχρονης κατάστασης τῶν διαστημικῶν προγραμμάτων τῆς Κίνας καὶ τῆς Ἰνδίας. Ἐπὶ τῇ βάσει τῆς ἐννοιολογικῆς ἐργαλειοθήκης τῆς Ἀγγλικῆς Σχολῆς τῶν Διεθνῶν Σχέσεων, μιὰς ἀπὸ τὶς πιὸ σημαντικὲς καὶ θεωρητικὰ εὔρωστες ἐθνικὲς ἐπιστημονικὲς κοινότητες Διεθνῶν Σχέσεων στὴν Εὐρώπη, ὅπως, μεταξὺ ἄλλων, τὴν χαρακτηρίζει ὁ Σ. Μακρής, διατυπώνονται δύο βασικὰ ἐπιχειρήματα. Προσλαμβάνοντας τὴν ἔννοια τῆς διεθνοῦς κοινωνίας ὡς κεντρικὴ ἀναλυτικὴ ἰδέα, μὲ τὸ πρῶτο ἐπιχείρημα προτείνεται ἡ δυνατότητα τῆς θεώρησης τοῦ Διαστήματος, ὄχι ἁπλὰ ὡς συστήματος, ἀλλὰ ὡς μίας διεθνοῦς Διαστημικῆς κοινωνίας μὲ ἰδιαίτερη διεθνῆ κοινωνικὴ δομή. Ἐπισημαίνεται τὸ πὼς ἡ φύση τοῦ Διαστήματος ὡς διακριτῆς τομεακῆς διακρατικῆς κοινωνίας ἐκδηλώνεται μὲ τοὺς τρόπους μὲ τοὺς ὁποίους οἱ βασικοὶ θεσμοὶ τῆς διαφοροποιοῦνται ἀπὸ παρόμοιους θεσμοὺς σὲ παγκόσμιο ἐπίπεδο (πόλεμος, κυριαρχία, δίκαιο, διπλωματία, ἰσορροπία δυνάμεων καὶ μεγάλες δυνάμεις, ἀγορὲς) σὲ ἱστορικὸ καὶ συγκριτικὸ πλαίσιο. Ἀναδεικνύεται τὸ δημιουργικὸ ἀντίκτυπο τῶν θεσμῶν αὐτῶν στὴν Κίνα καὶ τὴν Ἰνδία ὡς ἀναδυόμενες Διαστημικὲς δυνάμεις. Εἰσέρχεται στὸ σημεῖο αὐτὸ στὸ προσκήνιο ὁ «τεχνο-νατιοναλισμός», μὲ τὴν αὔρα τοῦ βασικοῦ θεσμοῦ τῆς διεθνοῦς Διαστημικῆς κοινωνίας. Ὑποστηρίζεται ἡ θέση ὅτι ἡ ἐπιδίωξη τῶν διαστημικῶν προγραμμάτων τῆς Κίνας καὶ τῆς Ἰνδίας ἔχει διαμορφωθεῖ ἀπὸ μία ἰδιαίτερη κατανόηση τοῦ τεχνο-νατιοναλισμοῦ στὴ μετὰ-ἀποικιακή του διάσταση (μετὰ-ἀποικιακὸς τεχνο-νατιοναλισμός). Ὑπὸ τὸ πρῖσμα αὐτό, ἡ ἀνάπτυξη τῆς διαστημικῆς τεχνολογίας συνεχίζει νὰ λειτουργεῖ ὡς κανονιστικὸς δείκτης κρατικῆς δύναμης, ἐπιφάνειας καὶ νεωτερικότητας, ὡς ἕνα εἶδος ἀνεπίσημου κριτηρίου καὶ κανόνα πολιτισμοῦ, ὅπως ἱστορικὰ συνέβαινε κατὰ τὴν περίοδο τῆς ἐξάπλωσης τῆς κοινωνίας τῶν εὐρωπαϊκῶν κρατῶν τὸν 19ο αἰῶνα. Ἐν κεφαλαίῳ, ἡ ἐννοιολογικὴ ὁριοθέτηση τοῦ διαστήματος μὲ ἔμφαση στὴν κοινωνική του διάσταση καὶ ἡ θεώρησή του ὡς μίας μορφῆς διεθνοῦς κοινωνίας προβάλλει τὴν προτεραιότητα ἐκείνων τῶν κανόνων, θεσμῶν, καὶ ταυτοτήτων τὰ ὁποῖα συνιστοῦν κοινὸ κτῆμα τῶν μελῶν τῆς διαστημικῆς οἰκογένειας.
Ἡ πρόσφατη ἵδρυση τῆς Ἑλληνικῆς Διαστημικῆς Ὑπηρεσίας ἀποτελεῖ σημεῖο ἀναφορᾶς γιὰ τὸ ἄνοιγμα μιὰς ἑλληνικῆς πύλης πρὸς τὰ οὐράνια. Εἶναι τὰ πρῶτα βήματα τῆς κατενώπιον συνάντησης τῆς Ἑλλάδας, τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ τῆς Ἑλληνικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, ἄρα καὶ τῆς Ὀρθόδοξης κανονικῆς οἰκονομίας, μὲ τοὺς πολιτισμοὺς, τὶς θρησκεῖες καὶ τα δικαιϊκά συστήματα τῶν ὑπολοίπων μελῶν τῆς διεθνοῦς κοινωνίας τοῦ Διαστήματος. Στεκόμαστε λοιπὸν ἐνώπιον μιὰς ἑλληνικῆς ἀνάκαμψης στὸν τομέα τοῦ Διαστήματος μὲ κεφαλαιώδη προοπτικὴ, τὴν ὁποία (καὶ) μὲ τὴν κατάλληλη κανονικὴ πρόνοια καλούμαστε «ἐσβατὸν τῇ ἡμετέρᾳ τόλμῃ γενέσθαι» 2.
---------------------------------------------------

[1]https://etheses.lse.ac.uk/3491/1/Stroikos_China_India_in_Space.pdf

[2] Θουκυδίδου, «Περικλέους Ἐπιτάφιος Λόγος», Ἱστοριῶν Β´,§ 41.

 

Contact

arthro 13

13arthro@gmail.com

Search site

Αφιερώματα

Ἡ ἐπιλογὴ τοῦ Φωτός: Προσεγγίσεις στὴ Μεταμόρφωση τοῦ Σωτήρος Χριστοῦ

του Δημητρίου Αλεξόπουλου Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός,  δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδύναντο.  Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ...

Συνέντευξη - Αφιέρωμα

επιμέλεια αφιερώματος: Σταυρούλα - Αλεξία Χρυσαφίδη   Αφιέρωμα - συνέντευξη με τον π. Σπυρίδωνα Κωνσταντή, μεταπτυχιακό φοιτητή Κατεύθυνσης Χριστιανικής Λατρείας του Τμήματος...

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου: Ενατενίσεις σε ένα Θεομητορικό διαπολιτισμικό διαδίκτυο

του Δημητρίου Αλεξόπουλου Χαράς Ευαγγέλια, ελευθερίας μηνύματα!1 Ο Θεός απέστειλε τον άγγελο Γαβριήλ στη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας και στην παρθένο Μαριάμ, τη μνηστή του Ιωσήφ. Απέστειλε τον Γαβριήλ...

Θρησκευτικές κοινότητες: Νομοκανονικές προσεγγίσεις ιστορικών και επίκαιρων ζητημάτων

  ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ – ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Π.Μ.Σ. «ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ» Διευθύντρια: Καθηγήτρια Διοτίμα Λιαντίνη Πανεπιστημιούπολη-Άνω Ιλίσια 157 84, Αθήνα, Τηλ: 210-727-5847,...

9ος Διεθνής Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης Ρωμαϊκού Δικαίου {Βιέννη 6-9 Απριλίου 2016}

Η νομική επιστήμη είναι ένα πυλώνας σύνδεσης με τον καθημερινό βίο του παρόντος και του παρελθόντος, αποτελώντας παράλληλα έρεισμα για συζητήσεις αναγόμενες στην πολιτική και την κοινωνική εξέλιξη...

Ο κόσμος δεν είναι δικός μας, είναι του Ομήρου

του Νικολάου Χαροκόπου Μερικές παρατηρήσεις με αφορμή την ομηρική πλάκα από την Ολυμπία  Πριν από μερικές εβδομάδες η επιστημονική κοινότητα εντός και εκτός Ελλάδας, καθώς και η κοινή γνώμη,...

Τα ιδιαίτερα αρχαία θέατρα του ελλαδικού χώρου: Β΄Μέρος

    Δεν πιστεύω να νομίζατε ότι τα ιδιαίτερα θέατρά μας ήταν μόνο αυτά! Έχουμε πολύ μελέτη ακόμα για όσα γνωρίζουμε και για όσα δεν «έχουν βγει στην επιφάνεια» μέχρι τώρα. Αξίζει...

© 2024 ΑΡΘΡΟ 13 (All Rights Reserved)

Υλοποιήθηκε από Webnode